Kategori: BLOG
Kaygıdan Uyuyamamak
Yatakta yatıyorsunuz, uykusuzluktan artık gözleriniz acır seviyeye gelmiş, gözlerinizi kapasanız da bir faydası yok, uyuyamıyorsunuz. Bedeniniz yorgun, birazcık da olsa dinlenmek istiyor ama kafanızdaki düşünceleri durduramıyorsunuz.
Eğer bu durumu sizde yaşıyorsanız, kaygıya bağlı uykusuzluk probleminizin olma ihtimali oldukça yüksek. Bunaltıcı bir stres ve sürekli olarak takıntılı düşüncelere sahip olmak uykusuzluğu tetikleyebilir. Bunu sıkça yaşamadığınız sürece ve günlük işlevselliğinizi bozmadığı sürece bir problem olarak ele almayabilirsiniz, fakat bu durum daha başka sağlık sorunlara da yol açabilmektedir.
Kaygı her bir kişi için oldukça bireyseldir. Farklı koşullarda, farklı kişilerde farklı yöntemler işe yarayabilmektedir. Kaygı duygusal rahatsızlığın en yaygın hallerinden biridir. Her yaştan insanı etkileyebilir ve dediğim gibi oldukça kişiseldir. Aslında zihnimizin strese verdiği doğal bir tepkidir, fakat ortaya çıkış şekli bizi bir hayli rahatsız edebilir. Mesela yeni bir işe başlarken yaşayacağınız ufak bir panik gibi.
Arada sırada kaygılı hissetmek kadar normal bir şey yoktur, ama bu durum hem yeme düzeninizi hem uykunuzu bozuyorsa ve sürmesi gerekenden çok daha uzun sürüyorsa, o zaman muhtemelen kaygı bozukluğunuz olabilir.
Yaygın bir uyku bozukluğu olan uykusuzluk, saatlerce uyuyamamanıza neden olabilmektedir. Yaşadığınız fazla stresin, duygu karmaşasının ve fazlaca düşünmenin bedeninizde yarattığı adrenalin dalgalarının sonucu uykusuzluk olarak ortaya çıkar.
Peki kaygı nedenli uykusuzluğa neler neden olabilir?
- Psikolojik travmalar
- Yaygın anksiyete bozukluğu
- Stres
- Madde ve alkol bağımlılığı
- Kötü uyku düzeni
- Altta yatan sağlık sorunları
Uyku bozukluğunun semptomları ise şu şekilde ortaya çıkabilmektedir;
- Öfke
- Yorgunluk
- Mod değişimleri
- Uyuklama
- Vücut ağrıları
- Gün içinde aşırı halsizlik
- Anda kalamamak
Peki neler yapabilirisiniz?
Kafein uyaran bir madde olarak kabul edilir ve uyumanızı sağlayan adenozin alıcılarınızı bloke ettiği için yorgun ve bütün gece kaygılı hissedebilirsiniz. Bu nedenle uyumadan önce kafein alımınızı sıfıra hatta mümkünse günlük kafein kullanımınızı da 200 mg ile sınırlandırın.
Uyumadan önce mavi ışığa marufiyetinizi de mümkün olduğu kadar azaltmalısınız. Işığa maruz kalmak, vücut saatiniz olan sirkadyen ritminizi etkileyebilir ve bu nedenle beyninizi hala gündüz vakti olduğuna dair kandırabilir. Bu nedenle telefon, bilgisayar gibi elektronik aletlerden de yatmadan önce uzak kalmaya çalışabilirsiniz.
Odanızı düzenleyip daha rahat bir ortam haline getirebilirseniz bu da uyuma düzeninize katkı sağlayabilir. Mesela geceleri yeterince karanlık olmasına, yatağınızın rahat olmasına dikkat edebilirisiniz.
Uyku takvimi oluşturarak doğal uyku düzeninize katkıda bulunabilirsiniz.
Uyumadan önce düşüncelerinizi yazabilirsiniz, kendi kendinize uyumadan önce rahatlan sözler söyleyebilirsiniz.
Negatif düşüncelerinizi pozitif şekilde tekrar ifade edebilirsiniz.
Mindfulness egzersizlerinizi uyumadan önce pratik edebilirsiniz
Ve eğer kaygı bozukluğu ya da ya kaygı bozukluğuna bağlı uykusuzluğunuz ile alakalı terapiye de başvurabilirsiniz.
Sağlıkla kalın
Klinik Psikolog Şebnem Türkmen
IG: psk.sebnemturkmen
